Poradnik dla opiekuna
Toaleta ciała chorego to najważniejsza z czynności higienicznych. Głównym jej celem jest zapewnienie choremu czystości i estetyki. Jednak pielęgnacja ciała to nie tylko mycie; to także dbanie o odpowiednie nawilżenie skóry, ochrona przed odparzeniami, podrażnieniem, profilaktyka przeciwodleżynowa, poprawienie funkcji krążenia, oddychania oraz samopoczucia. To także kształtowanie nawyków higienicznych.
Niezmiernie ważnym elementem jest dobranie odpowiednich środków do mycia i pielęgnacji skóry. Warto korzystać z takich, które są przeznaczone specjalnie dla osób przewlekle chorych, szczególnie narażonych na powikłania wynikające z długotrwałego unieruchomienia w łóżku.
Ciało chorego należy myć przynajmniej raz dziennie z użyciem wody i środka myjącego. Jeśli istnieje potrzeba częstszego mycia, można posłużyć się preparatami do stosowania bez użycia wody, które stanowią doskonałe uzupełnienie tradycyjnej toalety ciała. Są one dostępne w aptekach i sklepach medycznych.
Środki do mycia bez użycia wody zapewniają skuteczne i szybkie oczyszczenie skóry chorego, świetnie sprawdzają się także przy toalecie krocza i pośladków podczas zmiany pieluchomajtek.
Zanim rozpoczniesz czynności toaletowe, przygotuj:
- pastę i szczoteczkę do zębów lub protezy,
- środek myjący do użycia z wodą lub bez wody,
- szczoteczkę do paznokci, pumeks,
- nożyczki i pilniczek do paznokci,
- kubek, grzebień,
- miskę do mycia, dzbanek, basen,
- gąbkę lub myjki, dwa ręczniki, gaziki,
- preparaty aktywizujące, nawilżające, natłuszczające skórę,
- rękawiczki jednorazowe.
To ułatwi pracę
Ogólna toaleta całego ciała krok po kroku:
- Zanim rozpoczniesz toaletę chorego, stwórz miłą i przyjazną atmosferę. Pamiętaj, że dla chorego jest to sytuacja krępująca – staraj się nie narażać go na dodatkowy dyskomfort.
- Zadbaj o odpowiednią temperaturę, odsłaniaj tylko te części ciała, które są w danym momencie myte; zawsze uwzględniaj przyzwyczajenia i nawyki podopiecznego.
- Rozmieść sprzęt tak, aby mieć wszystko pod ręką, żeby nie zostawiać chorego samego, a jeśli musisz, to koniecznie pamiętaj o zamknięciu drabinek i okryciu ciała.
- Chroń łóżko przed zalaniem, podkładając ręcznik, a najlepiej podkład jednorazowy np. Seni Soft pod myte części ciała.
Mycie twarzy, oczu, szyi:
- Zdejmij koszulę choremu (lub górną część piżamy), okryj chorego kołdrą.
- Ułóż ręcznik przeznaczony do górnej części ciała pod głową podopiecznego. Namocz gaziki i przetrzyj oczy chorego, zaczynając od zewnętrznego kącika do wewnętrznego. (rys. 1)
- Lekko namydloną myjką umyj twarz choremu, delikatnie osusz ręcznikiem, następnie umyj uszy oraz szyję i kark, osusz ręcznikiem. (rys. 2 i 3)
Mycie kończyn górnych:
- Odsłoń tę rękę chorego, która jest dalej od Ciebie, podłóż pod nią ręcznik, osłaniając bieliznę pościelową, postaw miskę z wodą na ręczniku. Zanurz dłoń chorego w wodzie. Odczucie wody zwiększa komfort chorego. (rys. 1)
- Umyj kolejno: pachę, ramię, przedramię, dłoń oraz szczoteczką paznokcie; następnie wytrzyj, pamiętając o dokładnym osuszeniu okolic miedzy palcami. (rys. 2)
- Umyj w ten sam sposób drugą rękę.
- Jeśli istnieje taka konieczność, obetnij paznokcie po podłożeniu pod dłonie ręcznika jednorazowego lub miski nerkowatej. Wygładź obcięte paznokcie pilniczkiem. (rys. 3)
Mycie klatki piersiowej:
- Ułóż ręcznik na klatce piersiowej chorego, wywijając mankiet z ręcznika na kołdrę, by zabezpieczyć pościel przed zamoczeniem i uchronić chorego przed nadmiernym obnażaniem.
- Unieś delikatnie okrycie za mankiet ręcznika, umyj klatkę piersiowa, osusz.
- U kobiet zwróć szczególną uwagę na okolice pod biustem, a u osób otyłych na przestrzenie między fałdami skóry – miejsca te są szczególnie narażone na powstanie odparzeń.
- Jeśli zauważysz zaczerwienienie, zastosuj odpowiedni środek (może to być krem z tlenkiem cynku lub argininą). Jeśli skóra nie jest zmieniona chorobowo, zastosuj profilaktycznie balsam nawilżający.
Mycie brzucha:
- Jeżeli chory jest ubrany w piżamę, zdejmij spodnie. Jeśli chory używa wyrobów chłonnych do nietrzymania moczu (np. pieluchomajtek), zdejmij użyty wyrób na czas mycia.
- Pomóż choremu ułożyć się na boku.
- Ułóż ręcznik przeznaczony do dolnych części ciała lub podkład jednorazowy wzdłuż pleców i pośladków chorego. (rys. 1)
- Umyj plecy i pośladki, a na końcu szparę pośladkową. (rys. 2)
- Osusz dokładnie skórę pleców i pośladków. (rys. 3)
- Oklep plecy chorego. Możesz zastosować także żel aktywizujący, lub różnego rodzaju oliwki do wykonania masażu pobudzającego.
Mycie nóg:
- Połóż ręcznik wzdłuż nogi, która znajduje się dalej od Ciebie i postaw na nim miskę.
- Zegnij nogę chorego w kolanie i zanurz jego stopę w wodzie. Umyj całą nogę: stopę, podudzie, udo.
- Osusz nogę, pamiętając o przestrzeniach między palcami.
- Umyj drugą nogę w ten sam sposób.
- Jeśli istnieje taka konieczność, obetnij paznokcie nad ręcznikiem jednorazowym
Chory leżący w łóżku, którego głowa nieustannie spoczywa na poduszce, jest narażony na większą potliwość. W związku z tym wymaga częstej toalety skóry głowy oraz codziennego czesania włosów.
Włosy należy myć zawsze wtedy, gdy sprawiają wrażenie nieświeżych. Gdy chory nadmiernie się poci, wskazane jest codzienne powtarzanie tej czynności.
Przygotuj:
- szampon do włosów (pamiętaj o dobraniu szamponu odpowiedniego do włosów chorego),
- podkład jednorazowy, waciki lub płatki kosmetyczne,
- basen do mycia włosów (wanienkę pneumatyczną) lub miskę,
- wiadro (jeśli używasz rynienki), dwa dzbanki, dwa ręczniki,
- szczotkę lub grzebień do włosów, suszarkę do włosów,
- ciepłą wodę.
Rynienka do mycia głowy u chorych leżących. Umożliwia szybkie wykonanie toalety włosów i głowy bez obciążania mięśni karku i szyi chorego, jak to bywa w przypadku korzystania z miski.
Może warto rozważyć skrócenie włosów chorego? Krótkie włosy znacznie ułatwiają toaletę głowy. Umyte (u kobiet ułożone według upodobań) często prezentują się lepiej niż długie, zniszczone długotrwałym leżeniem.
Mycie głowy chorego leżącego:
Mycie głowy z użyciem miski:
- Jeśli chory leży na łóżku z podniesionym wezgłowiem, opuść je. (rys. 1)
- Unieś chorego. Połóż podkład na prześcieradle na wezgłowiu łóżka, ręcznikiem osłoń ramiona i plecy chorego. (rys. 1)
- Delikatnie rozczesz włosy choremu. (rys. 2)
- Zwiń poduszkę i wsuń ją pod barki chorego, co zapewni mu lepsze podparcie i odciąży jego kark.
- Połóż miskę na podkładzie pod głową chorego. Jeśli chory nie jest w stanie utrzymać głowy, poproś drugą osobę o pomoc w jej podtrzymaniu. (rys. 4)
- Nałóż niewielką ilość szamponu i myj włosy, masując skórę głowy opuszkami palców. Spłucz starannie szampon wodą z dzbanka. (rys. 4)
- Powtórz czynność, przynajmniej dwa razy używając szamponu.
- Pomóż choremu usiąść (jeśli nie może siedzieć samodzielnie, podtrzymaj go lub poproś, by przytrzymał się drabinki rehabilitacyjnej), włosy zabezpiecz suchym ręcznikiem. (rys. 5)
- Zabezpiecz poduszkę suchym ręcznikiem, ułóż chorego tak, żeby leżał w wygodnej pozycji. (rys. 6)
- Ostrożnie rozczesz i wysusz włosy chorego. (rys. 6)
- Jeśli chory może siedzieć samodzielnie, możesz wysuszyć mu głowę w pozycji siedzącej.
Mycie głowy z użyciem basenu:
- Jeśli chory leży na łóżku z podniesionym wezgłowiem, opuść je. (rys. 1)
- Unieś chorego. Połóż podkład na prześcieradle na wezgłowiu łóżka, ręcznikiem osłoń ramiona i plecy chorego. (rys. 1)
- Delikatnie rozczesz włosy choremu. (rys. 2)
- Basen doskonale podtrzymuje kark chorego, dlatego możesz odłożyć poduszkę. (rys. 3)
- Połóż basen do mycia głowy na podkładzie pod głową chorego, a jego ujście umieść w wiadrze. (rys. 3)
- Nałóż niewielką ilość szamponu i myj włosy, masując skórę głowy opuszkami palców. Spłucz starannie szampon woda z dzbanka. (rys. 3)
- Powtórz czynność, przynajmniej dwa razy używając szamponu.
- Pomóż choremu usiąść (jeśli nie może siedzieć samodzielnie, podtrzymaj go lub poproś, by przytrzymał się drabinki rehabilitacyjnej), włosy zabezpiecz suchym ręcznikiem. (rys. 5)
- Zabezpiecz poduszkę suchym ręcznikiem, ułóż chorego tak, żeby leżał w wygodnej pozycji. (rys. 6)
- Ostrożnie rozczesz i wysusz włosy chorego. (rys. 6)
- Jeśli chory może siedzieć samodzielnie, możesz wysuszyć mu głowę w pozycji siedzącej.
Mycie okolic intymnych kobiety:
Podmywanie u kobiet:
- Nalej czystej wody do miski i dzbanka.
- Pod pośladki chorej podłóż dodatkowy podkład, a na nim połóż basen. Ułóż chorą na basenie. (rys. 1)
- Sprawdź, czy temperatura wody jest dla chorej odpowiednia – polej niewielką ilością wody swoje przedramię, a następnie wewnętrzną stronę uda chorej.
- Jeśli chora może podmyć się sama, załóż jej na rękę lekko namydloną myjkę, polej krocze wodą i poproś, aby się podmyła. Jeżeli czynność tę wykonujesz Ty, załóż rękawiczki jednorazowe i umyj krocze – zawsze w kierunku od narządów płciowych do odbytu (taki kierunek zapobiega przenoszeniu bakterii z odbytu w kierunku narządów płciowych). (rys. 2)
- Umyj skórę okolicy dołu pachwinowego z prawej i z lewej strony.
- Sprawdź, czy na skórze nie występują zmiany o charakterze odparzeń.
- Spłucz krocze i zewnętrzne narządy płciowe chorej wodą z dzbanka.
- Podaj chorej ręcznik, aby się wytarła lub jeśli to niemożliwe – wykonaj tę czynność samodzielnie.
- Po zdjęciu myjki spłucz rękę chorej, a następnie ją osusz.
Jeśli ułożenie chorej na basenie jest niemożliwe, można te same czynności wykonać, układając chorą na podkładzie przykrytym ręcznikiem. W tym wypadku polewanie wodą z dzbanka zastępujemy delikatnym spłukaniem krocza za pomocą myjki.
Mycie okolic intymnych mężczyzny:
Podmywanie u mężczyzn:
- Nalej czystej wody do miski i dzbanka.
- Podłóż podkład pod pośladki chorego.
- Jeśli chory jest w stanie podmyć się samodzielnie, asystuj mu i dopilnuj, by zrobił to dokładnie, jeśli nie – załóż rękawiczki jednorazowe i wykonaj czynność samodzielnie: odciągnij napletek, umyj delikatnie i ostrożnie żołądź gazikiem lub wacikiem zwilżonym tylko wodą. (rys. 1)
- Po umyciu naciągnij napletek w ułożenie fizjologiczne, tak aby pokrywał on żołądź.
- Umyj skórę okolicy dołu pachwinowego z prawej i z lewej strony. (rys. 2)
- Umyj worek mosznowy (sprawdź czy nie występują zmiany o charakterze odparzeń).
- Umyj okolice krocza i osusz ręcznikiem.
W przypadku, gdy Twój podopieczny wymaga szczególnej pielęgnacji (np. ma wyłonioną stomię jelitową, cierpi na zespól stopy cukrzycowej), a Ty czujesz się bezradny wobec istniejącego problemu – nie bój się pytać!!!
Masz prawo do uzyskania informacji na temat pielęgnacji chorego, swoje kroki kieruj do pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarza rodzinnego.
Wybór odpowiedniego produktu jest bardzo istotny, ponieważ od niego zależy komfort osoby, która będzie z niego korzystać. Pierwszym krokiem jest określenie stopnia inkontynencji (nietrzymania moczu) , z jakim mamy do czynienia. W zależności od stopnia częstości epizodów nietrzymania oraz aktywności danej osoby możemy dobrać właściwe wkładki czy majtki chłonne.
Często zdarza się, że stosuje się zabezpieczenie nieadekwatne do problemu nietrzymania, np. osoby z lekką inkontynencją stosują droższe pieluchy anatomiczne do średniej i ciężkiej inkontynencji, ponieważ bardziej chłonny produkt daje złudnie większe poczucie bezpieczeństwa. Warto zastanowić się, czy rzeczywiście potrzebny jest tak bardzo chłonny produkt. Dobrze dobrany produkt zapewni codzienny komfort i pozwoli uniknąć niepotrzebnych wydatków.
Dobór rozmiaru pieluchomajtek:
Dobrze dobrany rozmiar pieluchomajtek to:
- większy komfort chorego,
- mniej pracy przy zmianie pościeli,
- redukcja kosztów prania,
- mniejsze ryzyko powstania otarć i odparzeń.
Jak dobrać odpowiedni produkt?
To proste – w przypadku wkładek urologicznych czy pieluch anatomicznych kieruj się potrzebną chłonnością, w przypadku pieluchomajtek czy majtek chłonnych skorzystaj z tabeli rozmiarów na opakowaniu, gdzie dla każdego rozmiaru podane są zakresy obwodów w pasie.
Prawidłowo założony i dobrze dobrany wyrób chłonny to dla osoby z nietrzymaniem moczu gwarancja komfortu i bezpieczeństwa, a dla opiekuna zmniejszenie ryzyka zabrudzenia pościeli i pewność, że chory jest właściwie zabezpieczony. Co ważne, dobrze dobrany wyrób chłonny to mniejsze ryzyko powstania odparzeń, a w dłuższej perspektywie – odleżyn.
Zmianę wyrobu chłonnego należy wykonywać w miarę potrzeb, przeciętnie 3 razy dziennie, każdorazowo po oddaniu stolca przez chorego oraz po wykonaniu toalety. Jako wskaźnik, kiedy zmienić pieluchę, można przyjąć indykator wilgotności na zewnętrznej warstwie pieluchy – nadruk rozmywa się, a żółte paski zmieniają kolor na niebieski w miarę jak pielucha jest napełniana moczem. Rozmycie indykatora w ok. 80% informuje, że należy zmienić wyrób chłonny na nowy. W czasie zmiany choremu należy zapewnić maksymalne poczucie bezpieczeństwa i intymności.
Jeśli chory może sam zmienić sobie wyrób chłonny lub wymaga do tego niewielkiej pomocy, najlepiej wykonać tę czynność na stojąco. Poniżej prezentujemy techniki zakładania pieluch anatomicznych i pieluchomajtek na osobę leżącą, ponieważ te czynności sprawiają na początku największe problemy.
Przygotuj:
- rękawiczki jednorazowego użytku,
- indywidualnie dobrany wyrób chłonny – najlepiej żeby był to wyrób „oddychający” na całej powierzchni, czyli pozwalający na swobodną cyrkulację powietrza, dzięki czemu zminimalizowane jest ryzyko odparzeń,
- podkład higieniczny,
- krem ochronny.
Technika zakładania pieluch anatomicznych:
Uwaga:
- Do prawidłowego mocowania pieluch anatomicznych potrzebne są majtki siatkowe w odpowiednim rozmiarze.
- Pieluchę anatomiczną przed założeniem należy aktywować – złożyć wzdłuż na pół i lekko skręcić (jak przy wyżymaniu ręcznika)
Załóż rękawiczki jednorazowego użytku. Podłóż pod pośladki chorego podkład higieniczny. Stań z brzegu łóżka i opuść majtki siatkowe do połowy ud podopiecznego.
Zegnij w kolanie jedną z nóg chorego. Uwaga: jeśli stoisz po prawej stronie chorego, zegnij jego lewą nogę, jeśli stoisz po jego lewej stronie – zegnij nogę prawą.
Obróć chorego na bok w kierunku do siebie i po dokonaniu czynności pielęgnacyjnych oraz zabezpieczeniu skóry kremem ochronnym aktywowaną wcześniej pieluchę anatomiczną włóż między jego nogi. Szersza część pieluchy to część tylna, a węższa część powinna się znaleźć z przodu. Możesz włożyć pieluchę od przodu lub od tyłu chorego – aby odciążyć plecy, wybierz sposób, który jest dla Ciebie wygodniejszy w danej sytuacji.
Uwaga:
- Rozłóż tylną część pieluchy anatomicznej tak, by dobrze przylegała do ciała, a indykator wilgotności znajdował się na przedłużeniu linii kręgosłupa.
- Podciągnij majtki siatkowe z tyłu ku górze.
- Wyciągnij przednią cześć pieluchy anatomicznej, dopasuj ją do krocza.
Obróć chorego na plecy i nieznacznie unosząc go z lewej i prawej strony podciągnij majtki siatkowe do góry.
Zużytą pieluchę anatomiczną zwiń i wyrzuć do kosza na śmieci.
Zużytą pieluchę anatomiczną zwiń i wyrzuć do kosza na śmieci. Nie wyrzucaj zużytego wyrobu do toalety.
Technika zakładania pieluchomajtek
Aktywacja
Pieluchomajtki przed założeniem należy złożyć wzdłuż na pół i lekko skręcić (jak przy wyżymaniu ręcznika), co poprawi ich funkcjonalność.
Załóż rękawiczki jednorazowego użytku. Podłóż pod pośladki chorego podkład higieniczny. Stań z brzegu łóżka i zegnij w kolanie jedną z nóg chorego. Uwaga: jeśli stoisz po prawej stronie chorego, zegnij jego lewą nogę, jeśli stoisz po jego lewej stronie – zegnij nogę prawą.
Obróć chorego na bok w kierunku do siebie i po dokonaniu czynności pielęgnacyjnych oraz zabezpieczeniu skóry kremem ochronnym podłóż z tyłu pod chorego aktywowane wcześniej pieluchomajtki. Uwaga: Pamiętaj o tym, aby podwinąć skrzydło pieluchomajtek, co umożliwi wyjęcie ich spod chorego po jego obróceniu na plecy. Zwróć uwagę, aby indykator wilgotności znajdował się na przedłużeniu linii kręgosłupa.
Połóż chorego na plecach, wyprostuj jego nogi i wyciągnij podwinięte skrzydło pieluchomajtek. Wyciągnij przednią część pieluchomajtek i dopasuj ją do krocza.
Umocuj pieluchomajtki za pomocą elastycznych przylepcorzepów, zaczynając od dolnego zapięcia, które przyczep lekko skośnie do góry. Po umocowaniu dolnych zapięć, umocuj górne przylepcorzepy, dopasowując pieluchomajtki do talii.
Po zapięciu pieluchomajtek upewnij się, czy pielucha dobrze leży i przylega do ciała, czy falbanki nie są zwinięte i czy w żadnym miejscu pielucha nie wpija się w ciało.
Zużyte pieluchomajtki zwiń i wyrzuć do kosza na śmieci. Nie wyrzucaj zużytego wyrobu do toalety.
Produkty chłonne i pomocnicze przy inkontynencji w różnych rozmiarach i o różnej chłonności: pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, wkładki anatomiczne damskie i męskie, majtki siatkowe podtrzymujące.
Pamiętaj:
Niewłaściwie założony wyrób chłonny może spowodować:
- otarcia i podrażnienia skóry chorego, zwłaszcza jeśli rozmiar jest źle dobrany;
- wyciekanie moczu, a w konsekwencji zabrudzenie ubrania chorego i pościeli;
- niewygodę chorego i pogorszenie jego samopoczucia
Każdy opiekun, znając wyżej wymienione czynniki ryzyka, powinien określić, w jakim stopniu dotyczą one jego podopiecznego i, zależnie od stopnia zagrożenia, podjąć odpowiednie działania profilaktyczne.
To ułatwi pracę
Kliny, krążki przeciwodleżynowe pod pietę, głowę i pośladki, poduszki i materace pneumatyczne przeciwodleżynowe (rurowe, bąbelkowe), kosmetyki z cynkiem lub pobudzające krążenie.
Profilaktyka przeciwodleżynowa
to wszystkie czynności, których celem jest niedopuszczenie do powstania odleżyn. Obejmuje ona:
- zachęcanie i motywowanie chorego do samodzielnego poruszania (jeśli jest to możliwe) lub u chorych z częściowo ograniczoną sprawnością – do samodzielnej zmiany pozycji w łóżku
- regularną zmianę pozycji ciała chorego całkowicie unieruchomionego (przynajmniej co 1,5–2 godziny)
Wskazaniem do częstszej zmiany pozycji jest zaobserwowanie zaczerwienienia w miejscach narażonych na ucisk. Jeśli opiekujesz się chorym leżącym, uważnie obserwuj jego ciało za każdym razem, gdy zmieniasz jego ułożenie.
- przy zmianie pozycji stosowanie łatwoślizgów lub przy ich braku – przemieszczanie chorego na płóciennym podkładzie, by zapobiec pocieraniu skóry o materac
- stosowanie materacy przeciwodleżynowych oraz udogodnień do układania chorego w łóżku w różnych pozycjach
- obserwacja skóry pod kątem zmian chorobowych, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc szczególnie narażonych
- stosowanie bielizny pościelowej i osobistej wyłącznie z naturalnych tkanin, przepuszczających powietrze i nie wywołujących alergii oraz otarć
- dbanie o suchość i czystość skóry chorego
- stosowanie wyrobów chłonnych dostosowanych indywidualnie do potrzeb chorego
- właściwa pielęgnacja skóry – 3 kroki pielęgnacji skóry
- kontrola ogólnego stanu chorego, podtrzymywanie leczenia chorób współistniejących
Wśród pacjentów stomijnych bardzo ważne jest zwrócenie szczególnej uwagi na dietę. Niewłaściwe odżywianie może sprzyjać utracie przyczepności worka, zmiany kształtu fałdów brzusznych, a także konsystencji stolca, co może później skutkować podciekaniem a w następstwie tego podrażnieniem skóry wokół stomii.
DIETA
Należy szczególnie unikać:
- alkoholu (może być spożywany w niewielkich ilościach), a zwłaszcza i bezwzględnie piwa
- napojów gazowanych
- nadmiernej ilości owoców i warzyw, zwłaszcza gazotwórczych (kapusta, cebula, groch, szparagi, fasola, bób)
- produktów i posiłków bogatotłuszczowych, tzw. tłustego jedzenia
- dużej ilości słodyczy (zwłaszcza czekolady, cukierków i ciastek w czekoladzie)
- nadmiernej ilości jaj
- ostrych przypraw (pożywienie powinno być raczej łagodne i zawierać małą ilość przypraw)
- potraw pieczonych, smażonych oraz duszonych
- potraw wzmagających perystaltykę jelit (pieczywo razowe, grube kasze, potrawy słone, miód i inne).
Jakie produkty są polecane?
Polecane są produkty, które zmniejszają ilość tworzących się w jelitach gazów i ich przykry zapach oraz korzystnie wpływają na formowanie się stolca. Należą do nich zwłaszcza:
- jogurty naturalne
- kefiry
- maślanka
- otręby pszenne.
Podrażniona skóra
Obszar skóry wokół stomii wymaga szczególnej pielęgnacji i uwagi by maksymalnie ograniczyć ryzyko podrażnień.
Każdy pacjent przynajmniej raz miał do czynienia z podrażnieniem skóry wokół stomii. Przyczyny takiego podrażnienia mogą być różne.
Jeśli masz problemy z utrzymaniem skóry wokół stomii we właściwym stanie albo chcesz uzysakć informacje na inne tematy skontaktuj się ze swoją pielęgniarką stomijną, która odpowie na Twoje pytania i pomoże rozwiązać Twoje problemy.
NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY PODRAŻNIEŃ SKÓRY
Niewłaściwe wycinanie otworu w płytce
Zaraz po operacji, stomia jest opuchnięta i jest to związane z samym zabiegiem chirurgicznym. Po pewnym czasie (zwykle około 8 tygodni) stomia zmniejsza się i osiąga swoje ostateczną wielkość i kształt. Oczywiście zarówno rozmiar jak i kształt stomii (np. stomia może być okrągła, owalna) są kwestią indywidualną – nie ma dwóch takich samych stomii podobnie jak nie ma dwóch takich samych ludzi.
Jeśli wycinasz zbyt duży otwór w płytce, Twoja skóra wokół stomii narażona jest na bezpośredni kontakt z wydzieliną wydostającą się ze stomii. Zarówno treść jelitowa lub mocz mogą się gromadzić między stomią a płytką powodując podrażnienia i uszkodzenia skóry.
W początkowym okresie po operacji powinieneś sprawdzać wielkość i kształt Twojej stomii przynajmniej raz w tygodniu. Jeśli masz stomię od dłuższego czasu, możesz kontrolować rozmiar stomii raz albo dwa razy do roku.
W niektórych wypadkach wielkość Twojej stomii może ulec zwiększeniu – to jest kolejny powód dla którego powinieneś ją sprawdzać. Może się tak dziać gdy:
- na skutek osłabienia mięśni brzucha wokół stomii może dojść do utworzenia przepukliny okołostomijnej
- niektóre przyjmowane przez Ciebie leki mogą powodować stan zapalny w obrębie stomii (np. leki stosowane w chemioterapii)
- ciąża
- wzrost wagi (utrata wagi prowadzi do zmniejszenia rozmiaru stomii)
Partnerzy
